EYT sigorta başlangıç tarihi ne? EYT düzenlemesi ile ilgili açıklama yapan Bakan Bilgin, stajda yapılmayan emeklilik sigortası ile ilgili bir çalışma yapıldığını duyurdu. EYT kapsamında stajda emeklilik sigortası ile erken emekliliğin yolu açılması bekleniyor. Yaş koşuluna bakılmadan erken emeklilik olabileceği ve prim sistemine geçileceği haberi büyük yankı uyandırmıştı. Bu durum 8 Eylül 1999’dan önce başlayanlardan 20 yılını dolduran kadınlar ile çalışma hayatında 25 yılını dolduran erkekleri kapsıyor. Peki, EYT erken emeklilik şartları ne? EYT staj sigortası başlangıç sayılacak mı? İşte, EYT’de son gelişmeler…
EYT SİGORTA BAŞLANGIÇ TARİHİ NE?
Staj ya da çıraklık sigortası olan vatandaşlar, yalnızca iş kazası ve meslek hastalığı ile sağlık primleri yatırılıyor. Yatırılan bu primler kısa vadeli sigorta kollarından sayılıyor. Bundan dolayı da emeklilik hesabında kullanılamıyor. Sonuç olarak staj sigortasının yapıldığı tarih, sigorta başlangıcı kabul edilmiyor. Emeklilik hesabı yapanlar tam da bu noktaya takılıyor.
Çünkü, emeklilik hesabı uzun vadeli sigorta kollarından primlerin yatırıldığı günden başlıyor. Bu vatandaşlar, staj ya da çıraklık kollarından 8 Eylül 1999 öncesi ilk sigortası yapılanlar, çalışma hayatına 1999 yılı sonrasında başladığı için EYT kapsamından da sayılmıyor. Buna karşın örneğin avukatlar, stajda geçen sürelerini borçlanarak erken emekli olabilen meslekler var. 5510 sayılı yasanın 41. Maddesi ile staj yapan anneler, staj doğum borçlanması ile işlemlerinde sigorta başlangıcı olarak kabul ediliyor.
STAJDA EMEKLİLİK SİGORTASI
Bakan Bilgin, stajda emeklilik sigortası ile ilgili çalışma başlattığını açıkladı. Bu düzenleme ile staj süresinde sigortanın sadece sağlık için değil emeklilik için de geçerli olması bekleniyor. Bilgin, bunun EYT kapsamında değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizdi. Bu çalışma, kendilerine sigorta yapılarak ve primleri ödenerek iş hayatına stajyer olarak ya da çıraklık yaparak başlayan vatandaşları kapsıyor. Bu süreç boyunca staj ya da çıraklık sigortası ile bir sigorta kartı ve numarası veriliyor. Bu numara ise tüm çalışma hayatı boyunca geçerli oluyor. Bu vatandaşlara staj sürelerinde sağlık primleri yapılıyor.
Bu da kazancın yüzde 32’si değil yüzde 12’si prim olarak ödenmesine neden oluyor. Yapılan yeni çalışmayla artık bu soruna son verilecek. Borçlanma hakkı ile hak sahipleri staj ya da çıraklıkta geçen sürelerde primlerinin kalan yüzde 20’lik kısmını bugünkü asgari ücret üzerinden ödeyecek. Bu süreler borçlanıldığında ilk sigorta kolu başlangıç tarihi sayılacak. Böylece bu kişiler, erken emeklilikten yararlanabilecek ve EYT kapsamında sayılacak.
BORÇLANMA İLE ERKEN EMEKLİLİK FIRSATI
Yapılan düzenleme staj dönmelerinin sigorta başlangıcı kabul edilmesini sağlayacak. Böylece bu yatırılmayan uzun vadeli primlere borçlanma hakkı getirilecek. Özellikle askerlik ya da doğum borçlanması ile EYT’den yararlanıp yaralanamayacağını merak edenler var. EYT çıkmadan önce bu kişilerin askerlik ya da doğum borçlanması yapması öneriliyor. Düzenlemeden sonra eğer borçlanma hakkınız sayılmazsa, SGK’dan iade alabilirsiniz. Burada dikkat edilmesi gereken nokta ise emekli aylığı bağlanmadan önce iade alınabileceğidir.
EYT ŞARTLARI KAÇ GÜN PRİM?
EYT'li olmasına rağmen primi eksik olanlar emeklilikten faydalanamayacak. Bu yüzden 8 Eylül 1999 öncesine en az 5.000 gün prim gerekirken yasanın getirdiği prim gün sayusının kabul edilmesi halinde işe giriş tarihine bağlı olarak 5 bin ile 5 bin 975 gün gerekecek. Kısmi emeklilik hakkı olanlar için ise yaş şartı bulunuyor. 3.600 günden kısmi emeklilik olacak erkeklerde yaş sınıtı 60'ı kadınlar da ise 58'i bulabiliyor.
EYT ŞARTLARI KİMLERİ KAPSIYOR?
EYT yasasından kimlerin faydalanabileceği merak ediliyor. Yasa çıkar çıkmaz emeklilik hakkı kazananlar da ortaya çıkacak. EYT'de öncelikle, sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 öncesinde olanlar, yıl ve prim şartını tamamlamasına rağmen yaş şartı olduğu için emekli olamayan sigortalı grup ele alıncak. Bu tarihten önce sigortası başlayanlar için erkeklerde 25, kadınlarda ise 20 yıl sigortalılık süresi bulunuyor. Bu tarihten önce Emekli Sandığı'na giren ya da Bağ-Kur'lu olan EYT'liler de var. Yine 8 Eylül 1999 öncesinde SSK'lı olup şu anda memur olan, primi eksik olan ve farklı kurumlarda prim biriktiren vatandaşlar da bulunuyor.