Yıllardır süren mücadeleyi kazana Emeklilikte Yaşa Takılanlar, yasayı Meclis'e taşımayı başardı.
Yaklaşık 2 milyon kişiyi kapsadığı açıklanan söz konusu yasa ile çok sayıda vatandaş emekli edilecekken, yasaya eklene prim şartı pek çoklarını ise memnun etmedi.
Sigorta başlangıç tarihim 1995. Ancak prim günlerim yetersiz. Acaba borçlanma yoluyla emekli olabilir miyim?
Kanunda hangi hallerde borçlanma yapılacağı tek tek sayılmış bulunuyor. Örneğin, askerlik süresi, doğum, yurtdışı çalışma sürelerinin borçlanılması gibi. Kanunda sayılan haller dışında borçlanmak mümkün değil. Maalesef borçlanarak gün kazanıp emekli olmanız mümkün değil.
30 Kasım 1981 doğumlu kadınım. Sigorta başlangıç tarihim 15 Temmuz 1998 olup 6001 gün prim ödemem var. Acaba EYT’li miyim?
İlk girişte adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamındasınız. EYT’lilerden yaş aranmayacak. Sigortalılık süresi ve priminiz de yeterli olduğundan EYT yasası çıktığında (yetkililer Şubat ayı içinde çıkartılacağını açıkladılar) emekli olabilirsiniz.
15 Mart 1984 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Ocak 1997 olup 120 gün prim ödemem var. 1997 tarihinde EYT kapsamına dahil miyim?
İlk girişiniz çırak sigortası değilse ve kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına prim ödemeniz varsa ve beklenen EYT yasası, sigortası 18 yaşından küçükken başlayanları kapsam dışında tutan bir sürpriz bir düzenleme çıkmazsa EYT kapsamındasınız. EYT yasası pazartesi günü (yarın) TBMM’de açıklanacak. Yarın Yasa açıklandığında bu konunun da netleşmesini bekliyoruz.
1970 doğumluyum. Sigortalı işe giriş tarihim 1987 olup 6 ay çalışmışlığım var. 1992 ve 1993 yıllarında iki çocuğum oldu. Emeklilik şansım var mı?
Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Çocuklarınızın doğumlarını tarih (gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa bir gün bile şartları değiştirebiliyor. Birinci doğumunuz ile ikinci doğumunuz arasındaki süreyi ve ikinci doğumunuzdan sonraki iki yıllık süreyi borçlanma hakkınız var. İki doğumunuz arasında 1.5 yıl süre olduğunu varsayarsak, doğumlarınızı borçlanarak birinci doğumunuz için 540 gün, ikinci doğumunuz için 720 gün olmak üzere toplam 1260 gün kazanabilirsiniz. 180 gün de prim ödemeniz olduğundan toplam priminiz 1440 gün olur. Doğum borçlanmasından sonra 2160 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirisiniz.
1977 doğumluyum. SSK giriş tarihim 7 Ocak 1993 olup 1997 senesine kadar 370 prim ödemem var. 1997’de askere gittim. 2000’den 2004’e kadar sigortalı çalıştım. SSK’ya toplam 2200 gün prim ödemem var. 2004’ten bu güne kadar Bağkurluyum. 8800 gün primim var. Benim emeklilik durumum nedir?
EYT kapsamındasınız. EYT’lilerden yaş aranmayacak. Bağkur’lu olarak 200 gün daha prim ödeyerek (ya da askerlik sürenizin 200 gününü borçlanarak) priminizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte EYT kapsamında emekli olabilirsiniz.
15 Mayıs 1981 doğumluyum. 4A tescil başlangıcı 15 Eylül 1997, hizmete başlama tarihim 2 Şubat 1998 olup normal şartlarda primi 5975 güne tamamlamam gerekiyor. Oysa şu an 5074 gün primim var. 23 yıl 8 ay 10 gün sigortalılık sürem bulunuyor. EYT kapsamında mıyım? Doğum borçlanması yaparsam emekli maaşımı yükseltmiş olur muyum?
Sigorta başlangıç tarihiniz itibarıyla EYT kapsamındasınız. EYT’lilerden yaş aranmayacak. Ancak sigortalılık süresi ve prim aranacak. Kadın sigortalılardan aranacak sigortalılık süresi de belli (20 yıl). Ancak kaç gün prim aranacağı belli değil. EYT yasa tasarısı bugün açıklanacak. Şayet EYT yasası; 8 Eylül 1999’dan önce emeklilikte aranan 5000 gün primi ararsa yasa çıktığı tarihte, şayet kademli geçişte aranan 5975 gün primi ararsa, 901 gün daha prim ödeyerek priminizi 5975 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Doğumunuz borçlanma şartlarını taşıyorsa, doğum borçlanmasıyla 720 gün kazanıp ayrıca 181 gün de prim ödeyerek toplam priminizi 5975 güne tamamlayarak emekli olmanız da mümkün olabilir. Doğum borçlanmasının emekli aylığını artırıp artırmayacağı çalışma hayatınız boyunda üstünden prim hesaplana kazanç tutarınıza göre değişir. Şayet yüksek kazanç tutarı (tavan veya tavana yakın bir kazanç) üstünden prim ödüyorsanız, borçlanma emekli aylığınızı bir miktar artırır. Ancak muhtemelen asgari ücret üstünden prim ödediğinizden, taban aylık üzerinden aylık bağlanacağından emekli aylığınızı artırmaz.
Kaynak: Posta